درمان تنبلی چشم در بزرگسالی
ما اغلب بیماری تنبلی چشم را مختص دوران کودکی می‌دانیم. علت این مشکل، رشد غیرطبیعی بینایی کودک در اوایل زندگی است، اما این اختلال در بزرگسالان هم وجود دارد. تنبلی چشم مشکلات بینایی زیادی را با خود به همراه دارد. شاید این که دریابید که تمام مراقبت‌هایی که تا ده سالگی از سلامت چشم‌هایتان می‌کردید، بی‌فایده بوده‌است، بسیار دلهره‌آور باشد. اما در واقع این طور نیست.
تنبلی چشم پیر و جوان ندارد؛ اگر یک سری نکات ظریف رعایت نشود، به طور حتم سراغ هرکسی خواهد آمد، حتی بزرگسالان. حال برای این که تشویش و نگرانی شما را برطرف کنیم، یک مطلب مفید در مورد تنبلی چشم در بزرگسالان و راه‌های درمان آن در اختیارتان قرار داده‌ایم تا پس از خواندن آن، دیگر دلهره‌ی ابتلا به این اختلال چشمی را نداشته باشید.
برای مطالعه بخش موردنظر خود می‌توانید بر تیتر آن در فهرست کلیک کنید. اگر در موبایل می‌خوانید، تیتر را لمس کنید.
تنبلی چشم در بزرگسالان چیست؟
تنبلي چشم یا آمبلیوپی عبارت است از كاهش شدید بينايي بدون علائم ظاهری در چشم که در اكثر موارد قابل تشخيص و درمان است. اين بيماري شايع‌ترين علت ضعف بينايي -در يك چشم و گاهی اوقات هر دو چشم- در كودكان، در جوانان و هم در افراد ميان‌سال است.
در تنبلی چشم، همان‌طور که از اسم آن معلوم است، یکی از چشم‌ها در ارسال تصاویر به مغز با اختلال مواجه است. زمانی که مغز متوجه این اختلال می‌شود، فعالیت این چشم را خاموش کرده و تصاویر را فقط از چشم سالم دریافت می‌کند.
به طور کلی، تنبلی چشم را می‌توان عدم هماهنگی بین دو چشم در دیدن تصاویر عنوان کرد. یک چشم به دلیل مشکلات بینایی درمان‌نشده، تصاویر را تار و کدر و دیگری آن‌ها را واضح و دقیق می‌بیند. مغز متوجه تفاوت این دو تصویر شده و راه ارسال تصاویر از چشم تنبل را مسدود می‌کند. این اتفاق در طولانی مدت باعث بیماری‌های دیگر می‌شود.
طبق تحقیقات آماری، هر فرد تا ۴۰ سالگی در معرض خطر ابتلا به بیماری تنبلی چشم است.
علت تنبلی چشم در بزرگسالان
شايع‌ترين علت تنبلي چشم، انحراف چشم و علت كم‌تر مرسوم آن، آنيزومتروپي (ناهمگونی شماره چشم‌ها) است. همچنین، گاهی اوقات ممکن است که علت تنبلی چشم ترکیبی از این دو مورد باشد. تنبلی چشم می‌تواند بر اثر مشکلات عضلات چشم، اختلال در عصب انتقال‌دهنده‌ی اطلاعات به عضلات یا مرکز کنترل در مغز، ژنتیک، داشتن بیماری‌های چشمی عمومی یا آسیب دیدگی چشم ایجاد شود. علاوه بر این موارد، تنبلی چشم بر اثر انحراف چشم درمان‌نشده، دوبینی، عیوب انکساری، آستیگماتیسم، نزدیک‌بینی، دوربینی، افتادگی پلک، آب مروارید، کدورت قرنیه و ... به وجود می‌آید.
نشانه‌های تنبلی چشم در بزرگسالان
با این که تنبلی چشم جزو بیماری‌های بدون نشانه است، اما در بزرگسالان که فعالیت بیش‌تر بینایی دارند، نشانه‌هایی دارد که فرد می‌تواند توسط آن‌ها متوجه تنبلی چشم شود. نشانه‌های تنبلی چشم در بزرگسالان شامل تغییر حالت چشم‌ها به سمت داخل یا خارج، ضعیف شدن عمق دید، دوبینی، تاربینی، کاهش و ضعف بینایی، خستگی شدید چشم در هنگام فعالیت‌های چشم، سردرد شدید، کج کردن سر برای بهتر دیدن و نتایج غیرنرمال آزمایش‌ها در معاینه‌های پزشکی می‌شود.
راه‌های پیشگیری از تنبلی چشم در بزرگسالان
متأسفانه هنوز راه حلی برای پیشگیری و عدم ابتلا به بیماری تنبلی چشم از طرف متخصصین حوزه‌ی چشم پزشکی ارائه نشده‌است.
مهم‌ترین راهکار در رابطه با بهبودی این بیماری، درمان آن در کودکی تا قبل از سن ده سالگی است. همچنین لازم است که زمانی که بزرگسالان زمانی که متوجه تنبلی چشم می‌شوند، سریع به درمان این اختلال بپردازند تا با مشکلات بزرگ‌تری روبه‌رو نشوند.
عوارض تنبلی چشم در بزرگسالان
در طولانی‌‌مدت، تنبلی چشم بر بینایی تأثیر عمیقی می‌گذارد و باعث از بین رفتن درک عمق و بینایی دو چشم می‌شود. در صورت عدم درمان، عوارض تنبلی چشم علاوه بر کاهش دید، نابینایی را نیز به همراه خواهد داشت.
نحوه‌ی تشخیص تنبلی چشم در بزرگسالان
به طور کلی، تشخیص تنبلی چشم که ظاهری سالم دارد و فقط عدم توازن بین دو چشم را به همراه دارد، توسط یک اپتومتریست و ابزارهای مخصوص قابل شناسایی است.
راه‌های درمان تنبلی چشم در بزرگسالان
تنبلی چشم -چه در کودکان و چه در بزرگسالان- قابل درمان است. این روش‌ها می‌توانند استفاده از عینک، لنز یا جراحی باشند. در ادامه با راه‌های درمان تنبلی چشم بیش‌تر آشنا می‌شوید.
درمان با کمک عینک و لنزهای تماسی
اگر تنبلی چشم به علت نزدیک‌بینی، دوربینی و در کل مشکلات چشمی باشد، بهترین راه درمان آن استفاده از عینک و لنز است. همچنین پزشک در کنار این درمان، قطره‌های چشمی را برای شفافیت تصاویر و از بین بردن تاری تجویز می‌کند.
ویژن‌تراپی یا تمرینات بینایی
ویژن‌تراپی را می‌توان به عنوان یک درمان استاندارد (عبارت از زنجیره‌ای از فعالیت‌های حسی-عصبی و عصبی-عضلانی) که به طور اختصاصی برای هر بیمار تجویز می‌شود، تعریف کرد. در طی این روش، تکامل، توان‌بخشی و برقراری مهارت‌های بینایی و پردازش آن توسط اپتومتریست کنترل می‌شود.
نزدیک به ۵۰ سال است که ویژن‌تراپی به عنوان یکی از اصلی‌ترین و کامل‌ترین درمان‌های تنبلی چشم در دنیا کاربرد دارد.
در کشور ما -هر چند کم- مراکز و کلینیک‌های پیشرفته ویژن‌تراپی وجود دارند که با ارائه‌ی آزمایش‌های علمی در درمان تنبلی چشم، کمک شایانی در رفع این بیماری می‌کنند.
بستن یک چشم
یکی از روش‌های ساده و قدیمی در درمان تنبلی چشم، بستن چشم قوی است. پزشک با ارائه تمرین‌های استاندارد، سعی در تقویت ماهیچههای چشم تنبل می‌کنند تا به مرور زمان افزایش چشمگیری در چشم تنبل به وجود آید. یکی از معایب بزرگ بستن طولانی مدت چشم سالم این است که گاهی باعث می‌شود که چشم بسته -اصطلاحاً چشم زرنگ- با اختلال دید همراه شود.
انجام عمل لیزیک یا لازک
عمل لیزیک یا لازک یکی دیگر از روش‌های درمان تنبلی چشم است. اگر شخصی دچار تنبلی چشم باشد و نتواند تمام مدت از لنز یا عینک استفاده کند، می‌تواند با تشخیص و صلاح‌دید پزشک عمل لیزر چشم را انجام دهد.
جراحی
این راه حل زمانی که چشم علاوه بر تنبلی، دچار بیماری آب مرواید باشد، برای بیمار تجویز می‌شود. این جراحی بر روی عضلات چشم تنبل انجام می‌شود و در حین عمل، اختلال آب مروارید را نیز درمان می‌کند. این روش هم یک درمان موفقیت‌آمیز برای تنبلی چشم است.
انجام پازل و بازی‌های کامپیوتری، استفاده از ولتاژ و دیدن فیلم‌های سه‌بعدی، از دیگر درمان‌هایی هستند که برای درمان تنبلی چشم کاربرد دارند، اما درصد موفقیت این روش‌ها هنوز به اثبات نرسیده است. این روش‌ها گاهی در کنار دیگر درمان‌های موفقیت‌آمیز استفاده می‌شوند.
اگر به سلامت جسم و روان خودت و عزیزانت اهمیت میدی و دنبال مقالات به‌روز و آموزنده هستی، اگر میخوای کلی چیز جدید بگیری و جواب سوالاتو پیدا کنی، یادت نره به مجله سلامت دکتر ساینا سر بزنی!
محمد
سلام من از هر پزشکی پرسیدم گفتن درمان نداره تنبلی چشم من سال هاست که از تنبلی چشم رنج می برم سن من ۳۴ آقا هستنه